Van links naar rechts: zaad van berenklauw, venkel en pastinaak op alcohol
De zonnige nazomerdagen vragen erom naar buiten te gaan. Het leuke van dit jaargetijde is dat je in en rond de stad kunt genieten van kleurrijke verscheidenheid aan bladeren, rijpe bessen en zaden, vruchten en noten.
Zo’n overdaad aan verleidelijk spul inspireerde mij om mijn kans te pakken en er iets lekkers van te maken. Te meer omdat ik in Italië de hand heb weten te leggen op alcohol van 96%! Terwijl in Nederland 40% het hoogst verkrijgbare alcoholpercentage is. (Met veel dank aan Margreet en Raynold voor het transport!) Alcohol heeft als voordeel dat het de lipofiele (vetoplosbare) smaakstoffen van de plant eruit haalt; met water lukt dat niet.
Langs de Amstel en het Amsterdam-Rijnkanaal staan walnotenbomen met groene bolsters en nog tamelijk jonge bladeren, geschikt om walnotenlikeur van te maken.
In de berm van de Weespertrekvaart vond ik mooie jonge bladeren en bloemen van boerenwormkruid. Dit dankzij het maaien van de berm een paar weken geleden: de overgebleven stompen zijn weer uitgelopen. Zo kan je in de herfst toch nog planten vinden in de lente van hun leven zijn. De planten die aan maaien ontsnapten zijn inmiddels uitgebloeid en de bladeren ervan zijn te oud en te taai om nog iets culinairs mee te doen.
Van de ‘lente’-boerenwormkruidplanten heb ik dankbaar gebruik gemaakt en een klein deel van de bloemen en jonge bladeren verzameld. Bij kneuzing komt de heerlijke geur vrij uit bloemen en jong blad. Dit aroma wordt door alcohol aan de plant onttrokken, dus zo maak je er een heerlijke kruidenbitter van. Al binnen een paar uur kleurde de alcohol mooi heldergroen! Veelbelovend.
Noot: gebruik hiervan niet meer dan een glaasje per dag. Want behalve het heerlijke aroma, bevat boerenwormkruid ook een lage dosis van het giftige thujon dat wormafdrijvend is. Als je er meer van neemt, dan veroorzaakt het duizeligheid, krampen en buikpijn, en wekt abortus op.
In het Diemerpark en langs het Amsterdam-Rijnkanaal zag ik verrassend veel uitgebloeide bloemhoofden van de gewone berenklauw, met hun zeer aromatische rijpe zaden. Als je goed naar zo’n zaadje kijkt zie je de 4 krassen die de scherpe klauw van de beer daar heeft aangebracht en waar de plant zijn naam aan ontleent. De volgende dag al begon de alcohol warmgeel te kleuren. Na een week of 6 in een pot alcohol is het aroma aan de zaden onttrokken.
Aan de oevers van het Buiten IJ vond ik venkel. De zaden waren nog niet rijp maar wel al heel geurig. Ze kleurden de alcohol de volgende dag al groen.
En langs de IJbaai trof ik uitgebloeide pastinaken aan, de zaden daarvan zijn ook al zo aromatisch! Als je deze kneust, komt de geur direct vrij. Behalve hun aroma, geven ze ook een mooie oranje-gele kleur aan de alcohol.
Tip
Wil je weten waar in je Nederland bepaalde eetbare planten kunt vinden?
Raadpleeg de Wildplukwijzer! Voor heel Nederland kan je hier terecht. Woon je in het buitenland? Dan zou het een idee kunnen zijn om ook zo’n wildplukwijzer te maken voor jouw gebied.
Vragen die leven
Waarom zijn er zoveel dode hommels onder lindenbomen?
In mijn vorige blog schreef ik over de linde met die heerlijke bloemen.
Hierop kreeg ik de vraag van lezer Ernst waarom er zo vaak dode hommels onder lindenbomen liggen. Dank je wel, Ernst, voor deze goede vraag!
Mijn zoektocht leverde het volgende antwoord op: In juni bloeit de linde rijkelijk met veel nectar. Bijen en hommels komen hierop af, gelokt door de heerlijke geur. In juli geurt de boom nog steeds heel lekker, maar er zit dan minder nectar in.
Bijen maken tijdens het fourageren een afweging van baten en lasten. Is de opbrengst van de hoeveelheid nectar lager dan de energie die het kost om de nectar te verzamelen, dan haken ze af.
Hommels maken deze afweging niet. Ouderen hommels worden het eerst door uitputting geraakt en vallen dood neer.
Heb je ook een vraag over een intrigerende kwestie in de natuur?
Aarzel niet die met mij te delen!
Recept
Tot slot
De link naar de leuke Wildpluk Wiki van Roel van Kollum. Deze Wiki is begonnen als initiatief van de Werkgroep Oogsten zonder Zaaien van SlowFood Nederland. Er staat goeie informatie in over wilde eetbare planten en bruikbare wildplukrecepten.